İskele Feneri Direği Tarihi
İskele Feneri Direği Tarihi
M.Ö 7. Yüzyıla dayanan tarihiyle en eski iskele feneri direği bugünkü adıyla Çanakkale’ye bağlı Kumkale’de yapılmıştır. Hrisopolis, bir diğer adıyla modern Üsküdar fenerlerinin tarihi ise M.Ö 2. Yüzyıla kadar dayanmaktadır. İskenderiye fenerinin tarihine bakıldığında ise antik çağdaki geçmişiyle dünyanın yedi harikasından biridir. Pharos adası üzerindeki inşası Knidos’lu Sostrates tarafından M.Ö 280 yılına dayanmaktadır. 14. Yüzyılda meydana gelen depremle yıkılmasıyla beraber yüksekliği 135 metre ile bu fenerin yüksekliği halen aşılamamıştır.
Roma döneminin tanınmış fenerleri arasında Brindisi, Ravenna, Puzzuoli ve Capri fenerleri bulunmaktadır. Messina feneri ise İtalya’daki en eski fener ünvanını almaktadır. Ayrıca 17. Yüzyıla kadar dayanan mimarisiyle Boulogne feneri M.S 40 lı yıllarda İmparator Caligula tarafından inşa edilmiştir. Akdeniz bölgesinin gelişmiş limanlarından olan Rodos limanı tarihi açıdan ilk fenerler arasında yer edinmese de Güneş Tanrısı Helios adına yapılan bu heykelin elinde tuttuğu ateş bir zamanlar bölgeden geçen gemi ve teknelere yol gösterdiği bilinir. New York’un simgelerinden olan özgürlük heykeli yıllar sonra Auguste Barthordi tarafından Rodos Limanındaki bu heykel tarafından ilham alınarak yapılmıştır.
Geçmişi antik çağlara dayanan tarihiyle Rodos Heykelinin yapımı 12 yıl sürmüş ve inşasını Chares Of Lindos üstlenmiştir. Yapımından 56 yıl sonra şiddetli bir deprem tarafından yıkılmıştır. 654 yılında Arapların işgaliyle beraber heykelin depremden kalan kalıntıları Süriyeli Yahudilere satılmıştır. Bu görkemli yapının kalıntılarını taşımak için 900 kadar devenin kullanıldığı söylenilmektedir.
Avrupa’nın kıyılarına inşa edilen pek çok fener üzerinde odun ve kömür benzeri şeylerle ateş yakılarak aydınlatması sağlanılırdı. Bu şekilde 17. ve 18. Yıllar arasında hakimiyet sürmüştür. Tarihte kayalıklar üzerine inşa edilen ilk deniz feneri Fransa’ya ait olan Cordouan feneri olarak bilinmektedir.
19. yüzyıl iskele fenerleri için deniz ticaretinin de gelişmesiyle Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde çok sayıda inşa edilmiştir. Amerika kıtasına bakıldığında ise ilk fener 1716 yılında Boston Limanı girişine inşa edilmiştir.
Roma İmparatorluğunun çöküşü iskele fenerlerinin de sonunun gelmesine yol açmıştır. Çünkü imparatorluğun çöküşü beraberinde denizlerdeki denetimin azalmasına ve bunun neticesinde de deniz ticaret yollarında güvensizlik ortamının oluşmasına sebep olmuştur. Bu gelişmelerle beraber antik çağdan beri aktif olan deniz fenerlerinin çoğu artık bakımsızlık yüzünden Orta Çağda eski otoritesini koruyamamış ve böylece harabeye dönmüştür.
